Php ile kod yazarken birden çok değişken lazım olduğu bazı durumlarda çok fazla değişken oluşturmak yerine tek bir değişkende birden çok değer barındırmak daha kullanışlı olabilmesini sağlıyor.
Bu durumlara basit bir örnek vermek gerekirse günleri yazdırmak,ayları yazdırmak gibi durumlar için dizileri kullanabiliriz.
Dizinin oluşturulması altta gözüktüğü şekildedir:
$aylar = array("ocak","şubat","mart"...,"aralık");
Yukarıdaki satırda bir dizi tanımlaması yaptık.
Peki $aylar isminde oluşturduğumuz dizi yapısını nasıl yazdırabiliriz ?
diziden herhangi bir değer yazdırmak için hangi değeri yazdıracaksak genelde Php array index yani index sırasını belirtmemiz gerekiyor php için genelde anahtar değerde denilebilir.
Yada print_r fonksiyonunu kullanarak diziyi sıralı bir şekilde yazdırabiliriz.
Php dizi örnekleri:
yukarıda sağ tarafta kodlar sol tarafta ise çıktısı görünmekte,php taglarımızın içinde $dizi=array();
şeklinde dizimizi tanımlamış olduk array() parantezlerinin içine değerlerimizi "," ile ayırarak giriyoruz.
örneğimizde ardından echo "<pre>.$dizi[1]."<br>"; satırımızda yaptığımız işlemde pre tagını açıyoruz(html metin düzenlemek için kullanılan bir özellik) ardından diziyi yazdırmak için dizinin anahtar değerini belirtiyoruz anahtar değerimiz 1 olarak girilmiş be görseldeki çıktıda görüldüğü gibi "salı" metni ekrana yazılmış index numarası(anahtar değer) 0 ile başlar ve sırayla devam eder.Hangi değeri ekrana yazdırmak isterseniz elemanın anahtar değerini girmeniz gerekiyor.
ardından <br> tagı ile aşağı satıra geçme işlemi yapılmış.
Sıradaki satırda ise print_r($dizi); kodu dizinin tamamını anahtar değerleri belirterek ekrana yazdırmış.(pre tagını açmasaydık alt alta sıralama olmayacaktı)
Dizilere sonradan değer ekleme yöntemi ise ;
$dizi=arrray("pazartesi","salı");
$dizi[2]="çarşamba";
echo $dizi[2];
şeklinde eklenebilir ekrana yazdırılacak değer "çarşamba" değeri olacaktır.
Anahtar değerlerin her zaman sayı olması da şart değil anahtar değerimize herhangi bir isim verebiliriz;
$sayilar=array(1,2,3);
$sayilar["dört"]=4;
echo $sayilar["dört"];
yukarıdaki satırlarda gördüğünüz gibi anahtar değerimizi dört olarak belirtip içerisine sayı şeklinde 4 değerini atadık ve yazdırdık daha iyi görebilmeniz için birde print_r fonksiyonu ile yazdırıp sonuçları görelim:
şeklinde çıktı almış olduk . Pre tagını kullanmadığımız için dizimizin elemanlarını alt alta yazdırılmadığını görebiliyoruz
php dizi fonksiyonları d
php dizi örnekleri d
php dizinin eleman sayısını öğrenmek için ise count() fonksiyonunu kullanabiliriz.
Php dizi örnekleri:
$rakamlar=array(0,1,2,3,4,5,6,7,8,9);
echo "adet:".count($rakamlar);
sonucumuz da ekrana adet:10 yazdırılacaktır.
$a=1;
$b=array("b","b2");
echo "a değişkeni dizi mi ?";
echo is_array($a) ? "evet" : "hayır";
echo "<br>b değişkeni dizi midir ?";
echo is_array($b) ? "evet" : "hayır"; ayır";
çıktı:
a değişkeni dizi mi ?hayır
b değişkeni dizi midir ?evet
şeklindedir.
benzer fonksiyonlar ise is_float(),is_int(),is_string(),is_object() fonksiyonları ile veritipinin ne olduğunu kontrol edebilirsiniz.
$metin="a,b,c,d,e,f,g,h,i,j,k,l,m,n,o,p,r,s,t,u,v,y,z";
$harfler=explode(",",$metin);
print_r($harfler);
çıktı:
Array ( [0] => a [1] => b [2] => c [3] => d [4] => e [5] => f [6] => g [7] => h [8] => i [9] => j [10] => k [11] => l [12] => m [13] => n [14] => o [15] => p [16] => r [17] => s [18] => t [19] => u [20] => v [21] => y [22] => z )
Küçükten büyüğe sıralar.
$metin="z,b,c,d,e,f,t,h,i,j,n,s,m,k,o,p,r,l,g,u,v,y,a";
$harfler=explode(",",$metin);
sort($harfler);
print_r($harfler);
explode ile metnimizi parçaladık ve sort ile harflere göre sıraladık $metin değişkenine bakarsanız harflerin karışık şekilde olduğunu görebilirsiniz ama sort ile sıraladıktan sonra harflere göre sıralandığını göreceksiniz.
benzer fonksiyonlar: rsort():büyükten küçüğe,ksort():anahtara göre küçükten büyüğe sıralar.,krsort():anahtara göre büyükten küçüğe sıralar.
echo rand(10,100);
şeklinde çıktımız her seferinde 10 ve yüz arasında rastgele bir sayı olacaktır.
php array in array de denilen dizi içinde dizi yani çok boyutlu(multidimensional) diziler konusundan da yakında bahsedeceğiz.
Bu durumlara basit bir örnek vermek gerekirse günleri yazdırmak,ayları yazdırmak gibi durumlar için dizileri kullanabiliriz.
Dizinin oluşturulması altta gözüktüğü şekildedir:
$aylar = array("ocak","şubat","mart"...,"aralık");
Yukarıdaki satırda bir dizi tanımlaması yaptık.
Peki $aylar isminde oluşturduğumuz dizi yapısını nasıl yazdırabiliriz ?
diziden herhangi bir değer yazdırmak için hangi değeri yazdıracaksak genelde Php array index yani index sırasını belirtmemiz gerekiyor php için genelde anahtar değerde denilebilir.
Yada print_r fonksiyonunu kullanarak diziyi sıralı bir şekilde yazdırabiliriz.
Php dizi örnekleri:
şeklinde dizimizi tanımlamış olduk array() parantezlerinin içine değerlerimizi "," ile ayırarak giriyoruz.
örneğimizde ardından echo "<pre>.$dizi[1]."<br>"; satırımızda yaptığımız işlemde pre tagını açıyoruz(html metin düzenlemek için kullanılan bir özellik) ardından diziyi yazdırmak için dizinin anahtar değerini belirtiyoruz anahtar değerimiz 1 olarak girilmiş be görseldeki çıktıda görüldüğü gibi "salı" metni ekrana yazılmış index numarası(anahtar değer) 0 ile başlar ve sırayla devam eder.Hangi değeri ekrana yazdırmak isterseniz elemanın anahtar değerini girmeniz gerekiyor.
ardından <br> tagı ile aşağı satıra geçme işlemi yapılmış.
Sıradaki satırda ise print_r($dizi); kodu dizinin tamamını anahtar değerleri belirterek ekrana yazdırmış.(pre tagını açmasaydık alt alta sıralama olmayacaktı)
Dizilere sonradan değer ekleme yöntemi ise ;
$dizi=arrray("pazartesi","salı");
$dizi[2]="çarşamba";
echo $dizi[2];
şeklinde eklenebilir ekrana yazdırılacak değer "çarşamba" değeri olacaktır.
Anahtar değerlerin her zaman sayı olması da şart değil anahtar değerimize herhangi bir isim verebiliriz;
$sayilar=array(1,2,3);
$sayilar["dört"]=4;
echo $sayilar["dört"];
yukarıdaki satırlarda gördüğünüz gibi anahtar değerimizi dört olarak belirtip içerisine sayı şeklinde 4 değerini atadık ve yazdırdık daha iyi görebilmeniz için birde print_r fonksiyonu ile yazdırıp sonuçları görelim:
php dizi fonksiyonları d
php dizi örnekleri d
php dizi eleman sayısı
php dizinin eleman sayısını öğrenmek için ise count() fonksiyonunu kullanabiliriz.
Php dizi örnekleri:
$rakamlar=array(0,1,2,3,4,5,6,7,8,9);
echo "adet:".count($rakamlar);
sonucumuz da ekrana adet:10 yazdırılacaktır.
Php dizi fonksiyonları
bazen dizi ile ilgili işlemler yaparken hazır fonksiyonlar oldukça işimize yarayabiliyor bunun için bazı fonksiyonları görmemizde fayda var:IS_ARRAY Fonksiyonu:(kontrol)
değişken bir dizi içeriyorsa true içermiyorsa false değerini döndürür.$a=1;
$b=array("b","b2");
echo "a değişkeni dizi mi ?";
echo is_array($a) ? "evet" : "hayır";
echo "<br>b değişkeni dizi midir ?";
echo is_array($b) ? "evet" : "hayır"; ayır";
a değişkeni dizi mi ?hayır
b değişkeni dizi midir ?evet
şeklindedir.
benzer fonksiyonlar ise is_float(),is_int(),is_string(),is_object() fonksiyonları ile veritipinin ne olduğunu kontrol edebilirsiniz.
EXPLODE() Fonksiyonu:(parçalama)
bir değişkende bulunan metni bir karakter belirterek bölünmesini ve dizi haline getirilmesini sağlayabiliriz.$metin="a,b,c,d,e,f,g,h,i,j,k,l,m,n,o,p,r,s,t,u,v,y,z";
$harfler=explode(",",$metin);
print_r($harfler);
çıktı:
Array ( [0] => a [1] => b [2] => c [3] => d [4] => e [5] => f [6] => g [7] => h [8] => i [9] => j [10] => k [11] => l [12] => m [13] => n [14] => o [15] => p [16] => r [17] => s [18] => t [19] => u [20] => v [21] => y [22] => z )
SORT() Fonksiyonu:(sıralama fonksiyonları)
Küçükten büyüğe sıralar.
$metin="z,b,c,d,e,f,t,h,i,j,n,s,m,k,o,p,r,l,g,u,v,y,a";
$harfler=explode(",",$metin);
sort($harfler);
print_r($harfler);
explode ile metnimizi parçaladık ve sort ile harflere göre sıraladık $metin değişkenine bakarsanız harflerin karışık şekilde olduğunu görebilirsiniz ama sort ile sıraladıktan sonra harflere göre sıralandığını göreceksiniz.
benzer fonksiyonlar: rsort():büyükten küçüğe,ksort():anahtara göre küçükten büyüğe sıralar.,krsort():anahtara göre büyükten küçüğe sıralar.
RAND() Fonksiyonu:(rastgele sayı üret)
rastgele sayı üretmek için rand() foksiyonu ile en yüksek ve en düşük değeri belirtmemiz gerekir.echo rand(10,100);
şeklinde çıktımız her seferinde 10 ve yüz arasında rastgele bir sayı olacaktır.
php array in array de denilen dizi içinde dizi yani çok boyutlu(multidimensional) diziler konusundan da yakında bahsedeceğiz.